Xây dựng thành phố sân bay Long Thành: Cần tầm nhìn dài hạn

Để xây dựng thành công thành phố sân bay Long Thành, Đồng Nai cần có tầm nhìn quy hoạch tổng thể dài hạn, ít là từ 20-30 năm. Trên cơ sở tầm nhìn quy hoạch tổng thể đó, xây dựng những kế hoạch phát triển cụ thể cho từng giai đoạn.

* Sân bay Long Thành là lợi thế so sánh của Đồng Nai

Đầu năm 2021, dự án Đầu tư xây dựng cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành giai đoạn 1 chính thức được khởi công thực hiện. Theo dự kiến, tháng 9-2025, sân bay Long Thành giai đoạn 1 sẽ được khánh thành và đưa vào khai thác. Trong giai đoạn 1 của dự án, sân bay Long Thành được quy hoạch xây dựng với công suất khai thác 25 triệu lượt hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Khi xây dựng hoàn thành toàn bộ, sân bay Long Thành sẽ đạt công suất 100 triệu lượt hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Thời điểm đó, sân bay Long Thành cũng sẽ trở thành sân bay lớn nhất của cả nước.

Bí thư Huyện ủy Long Thành Dương Minh Dũng cho biết, để phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của sân bay Long Thành, Đồng Nai cũng như H.Long Thành đang thực hiện triển khai xây dựng mô hình thành phố sân bay. Việc xây dựng thành phố sân bay Long Thành sẽ tạo ra động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của H.Long Thành, tỉnh Đồng Nai nói riêng và của cả Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức, Đồng Nai có vị thế rất lớn để phát triển kinh tế - xã hội khi nằm rất gần với trung tâm TP.HCM, đô thị lớn nhất cả nước. Đồng Nai cũng chỉ cách cụm cảng Cái Mép - Thị Vải của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với khoảng cách chỉ 40km. Sắp tới, Đồng Nai sẽ có thêm sân bay Long Thành là sân bay lớn nhất cả nước. “Đồng Nai có đầy đủ 5 phương thức về giao thông đường bộ, đường hàng không, đường sắt, đường thủy nội địa và phát triển giao thương hàng hải quốc tế” - Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức cho biết.

Đối với sân bay Long Thành, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức cho rằng, đây là công trình trọng điểm quốc gia, có vai trò cực kỳ quan trọng, không những kết nối Việt Nam với thế giới, mà còn kết nối các tỉnh, thành trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung, Đồng Nai nói riêng với các trung tâm kinh tế quan trọng của cả nước. Chính vì vậy, Đồng Nai xác định vị trí chiến lược của sân bay Long Thành cũng như tầm quan trọng của việc phát triển thành phố sân bay Long Thành là cần thiết, nhằm đưa tỉnh trở thành trung tâm phát triển kinh tế năng động trong tương lai.

Trong khi đó, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh nhấn mạnh, sân bay Long Thành là lợi thế so sánh của Đồng Nai, bởi một địa phương vừa có sân bay, vừa có cảng biển là lợi thế hết sức to lớn.

“Đồng Nai đang nắm giữ một tiềm năng to lớn của quốc gia, một lợi thế so sánh quan trọng. Do đó, phải thúc đẩy để sân bay Long Thành phát triển xứng tầm và đô thị Long Thành phát triển xứng tầm” - Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh khẳng định.

* Thành phố sân bay là cốt lõi của vùng đô thị sân bay

Đánh giá về tiềm năng phát triển thành phố sân bay Long Thành, GS Ha Hun Koo, nguyên Trưởng khoa Logistics, Trường Logistics châu Á Thái Bình Dương, Đại học Inha, thành viên Ủy ban Cố vấn về đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông, Bộ Đất đai và giao thông Hàn Quốc, cho rằng sân bay Long Thành có rất nhiều tiềm năng để phát triển mô hình thành phố sân bay. Sân bay Long Thành được xây dựng tại Đồng Nai, một trong những địa phương có nền sản xuất công nghiệp phát triển nhất của Việt Nam với rất nhiều khu công nghiệp.

Về vị trí, từ sân bay Long Thành đến TP.HCM, đô thị lớn của Việt Nam chỉ mất khoảng 40 phút. Đây là một điểm vô cùng thuận lợi của sân bay Long Thành. Do đó, nếu có quy hoạch xây dựng tốt cho khu vực phụ cận sân bay Long Thành sẽ mang lại hiệu quả kinh tế rất lớn.

“Một lợi thế khác của sân bay Long Thành chính là việc nằm gần với hệ thống cảng biển nước sâu lớn của cả nước là Cái Mép - Thị Vải. Bên cạnh đó, hệ thống cảng biển của Đồng Nai cũng khá tốt nên sẽ cộng hưởng được sự phát triển về kinh tế” - GS Ha Hun Koo chia sẻ thêm.

Cũng theo GS Ha Hun Koo, không chỉ có thể phát triển mô hình thành phố sân bay, sân bay Long Thành có thể trở thành “hạt nhân” để phát triển mô hình vùng đô thị sân bay như mô hình mà Hàn Quốc đang thực hiện với sân bay Incheon.

“Vùng đô thị sân bay mà Hàn Quốc đang xây dựng có thành phố sân bay Incheon là cốt lõi. Các đô thị khác trong vùng đô thị sân bay có TP.Cheongna là trung tâm tài chính, thành phố giải trí; Song Do là thành phố tri thức tiên tiến và Young Jong là thành phố kinh doanh tốt nhất thế giới” - GS Ha Hun Koo chia sẻ.

Từ thực tế đó, GS Ha Hun Koo cho rằng, nếu phát triển mô hình thành phố sân bay và vùng đô thị sân bay đối với sân bay Long Thành thì H.Long Thành chính là thành phố sân bay “cốt lõi” của vùng đô thị sân bay Long Thành với phạm vi toàn Đồng Nai.

Với cách tiếp cận này, GS Ha Hun Koo cho rằng, để xây dựng thành công các mô hình nói trên cần phải có một quy hoạch tổng thể cho H.Long Thành nói riêng và toàn tỉnh Đồng Nai nói chung. Mục tiêu là khi sân bay Long Thành được hoàn tất xây dựng, đưa vào khai thác thì đồng thời, Đồng Nai cũng phải có được các cơ sở vật chất đi kèm như: hệ thống khách sạn; trung tâm hội nghị; các khu triển lãm giải trí; các khu công nghệ thông tin truyền thông; khu bán buôn, bán lẻ; các khu công nghiệp; trung tâm hàng hóa đa phương tiện…

Đề xuất về định hướng quy hoạch tổng thể, GS Ha Hun Koo cho rằng, quy hoạch cần có tầm nhìn lâu dài, ít nhất là từ 20-30 năm. Trong quy hoạch tổng thể mang tính lâu dài đó, cần đặt ra những kế hoạch cụ thể ngắn hạn hơn.

“Đầu tiên phải quy hoạch sân bay Long Thành trở thành một cửa ngõ hiệu quả rồi sau đó mới quy hoạch một trung tâm logistics, tiếp đến là trung tâm công nghiệp và cuối cùng thì trở thành một trung tâm thương mại xung quanh sân bay. Phải đặt ra lộ trình quy hoạch 5 năm, 10 năm, 20 năm và 30 năm. Cuối cùng nó mới trở thành vùng đô thị sân bay” - GS Ha Hun Koo chia sẻ.

Trong tầm nhìn quy hoạch, GS Ha Hun Koo cho rằng, việc quy hoạch phải căn cứ vào các mặt hàng xuất khẩu chủ lực mà Đồng Nai lựa chọn. Tỉnh đặt mục tiêu để phát triển những sản phẩm nào thành sản phẩm xuất khẩu chủ lực thì dựa trên mục tiêu đó để có quy hoạch cụ thể hơn. Tầm nhìn quy hoạch cũng phải đưa ra các mục tiêu cụ thể trong việc phát triển sân bay, các cảng biển lên đẳng cấp thế giới để thu hút các trung tâm phân phối, các công ty đa quốc gia đến và đặt trụ sở trong thành phố sân bay hay vùng đô thị sân bay. Từ đó, thu hút được nguồn lực phát triển.

Phạm Tùng