Giá đất tăng cao 'cản đường' nhà đầu tư

Khoảng 3-4 năm gần đây, giá đất tại Đồng Nai liên tục tăng cao gây ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều doanh nghiệp (DN) đang muốn đầu tư vào tỉnh trên các lĩnh vực. Đặc biệt là với các dự án phải thu hồi diện tích đất lớn của người dân, nhà đầu tư càng khó khăn hơn.

Từ nay đến năm 2030, trên địa bàn tỉnh sẽ triển khai hơn 5 ngàn công trình, dự án trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh. Trong đó, có những dự án đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước và cũng nhiều dự án mời gọi DN đầu tư. Dự tính, tỉnh sẽ phải thu hồi vài chục ngàn ha đất của người dân, các tổ chức để thực hiện các công trình, dự án.

* Giá đất công nghiệp tăng phi mã

Hiện nay, Đồng Nai là địa phương có giá đất công nghiệp trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp tăng khá nhanh, dẫn đến nhiều DN có dự tính thuê đất để làm nhà xưởng phải tính toán kỹ để đảm bảo đủ nguồn vốn cho sản xuất, kinh doanh. Với các DN nhỏ và vừa thì việc thuê đất trong các khu công nghiệp ngày càng khó khăn vì chi phí thuê đất tăng cao. Cách đây 3-4 năm, các khu công nghiệp cho thuê đất khoảng 90-120 USD/m² cho cả giai đoạn 30-45 năm thì từ năm 2021 đã tăng lên 150-160 USD/m². Như vậy, một DN nhỏ muốn thuê khoảng 0,5-1ha đất trở lên sẽ phải chi thêm 5-12 tỷ đồng.

Theo ông Châu Minh Nguyện, Phó chủ tịch Hiệp hội DN Đồng Nai, trong thời gian qua, 2 khó khăn lớn nhất của DN nhỏ và vừa ở Đồng Nai là thiếu mặt bằng sản xuất, thiếu vốn. Trước đây, nhiều DN chọn làm nhà xưởng ở ngoài khu công nghiệp, cụm công nghiệp là do vốn ít không đủ khả năng thuê đất. Nay tình hình dịch bệnh lại thêm giá đất tăng cao sẽ khiến DN nhỏ và vừa càng thêm khó khăn trong khi muốn sở hữu diện tích đất lớn trong khu, cụm công nghiệp để phát triển mở rộng sản xuất.

Không riêng gì Đồng Nai mà tại các tỉnh, thành lân cận như: TP.HCM, Bình Dương, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, giá đất công nghiệp cũng tăng cao. Do đó, trong các khu công nghiệp của tỉnh chủ yếu là DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thuê, dự án có vốn đầu tư trong nước rất ít. Tuy giá đất công nghiệp của Đồng Nai cao nhưng các DN FDI vẫn muốn thuê đất ở tỉnh vì giao thông thuận lợi, sau này sẽ phát triển đường hàng không, đường thủy, đường sắt, đường bộ, thời gian vận chuyển hàng hóa rút ngắn, chi phí giảm.

Ông Binu Jacob, Tổng giám đốc Công ty TNHH Nestlé Việt Nam cho hay: “Năm 2021, dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng nặng nề đến các DN nhưng Nestlé Việt Nam vẫn đầu tư 132 triệu USD xây dựng nhà máy mở rộng dây chuyền sản xuất tại Khu công nghiệp Amata (TP.Biên Hòa) nhằm tăng gấp đôi công suất chế biến dòng cà phê chất lượng cao cung ứng cho thị trường trong nước và thế giới. Nestlé chọn mở rộng đầu tư vào Đồng Nai là các nhà máy hoạt động khá hiệu quả và có giao thông thuận lợi”.

* Nhiều dự án gặp khó khăn

Nhiều DN cho rằng, việc Đồng Nai đấu giá một số khu đất có lợi thế với giá cao từ 30-54 tỷ đồng/ha bên cạnh cái lợi cũng có nhiều ảnh hưởng. Tỉnh sẽ thu thêm được một khoản tiền để đầu tư cho hạ tầng giao thông trên địa bàn, nhưng bên cạnh đó sẽ khiến giá đất ở những khu vực gần đó tăng cao. Như vậy, các DN đang dự tính đầu tư vào các dự án tại Đồng Nai sẽ gặp trở ngại vì vốn đầu tư dự án có thể sẽ đội lên gấp nhiều lần so với dự tính ban đầu nếu phải bồi thường giải phóng mặt bằng. Đồng thời, người dân bị thu hồi đất cũng dựa vào những khu đất đã đấu giá hoặc giá đất đã bị “cò đất” thổi lên cao hơn giá trị thật để yêu cầu bồi thường tương ứng sẽ khiến công tác bồi thường bị kéo dài.

Ông Hà Quan Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển đô thị công nghiệp số 2 (D2D) cho biết: “Giá đất bị đẩy tăng quá cao sẽ ảnh hưởng rất lớn đến các DN đang hoặc sắp triển khai dự án tại Đồng Nai. Vì hầu hết dự án ở Đồng Nai phải thu hồi đất của các hộ dân, tổ chức; giá bồi thường tính toán theo từng dự án và có tham khảo vào giá đất chuyển nhượng tại địa phương. Nếu người dân có đất bị thu hồi yêu cầu giá cao như ngoài thị trường đang bị thổi lên sẽ gây khó khăn cho nhà đầu tư. Việc này có thể khiến cho các dự án bị kéo dài hơn so với lộ trình nếu không hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng”.

Trong hơn 2 năm qua, 3 khu đất nông nghiệp được quy hoạch đất ở tại H.Long Thành và TP.Long Khánh đưa ra đấu giá thu về hàng ngàn tỷ đồng khiến giá đất các địa phương trên và những vùng lân cận tăng cao. Hiện giá đất nông nghiệp người dân giao dịch từ 10-30 tỷ đồng/ha.

Ông Nguyễn Hồng Quế, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai tỉnh nhận xét, giá đất tại Đồng Nai những năm gần đây tăng nhanh gây ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ của nhiều dự án vì giá bồi thường đội lên cao, các DN phải tính toán lại chi phí đầu tư. Phía người dân khi thấy giá đất “sốt” sẽ yêu cầu tăng tiền bồi thường với diện tích đất phải thu hồi.

Hương Giang